Als eigenaar of bewoner van grond aan een onbevaarbare waterloop moet je er altijd voor zorgen dat de waterloop goed onderhouden kan worden. Dat betekent dat je een aantal regels niet uit het oog mag verliezen:
Voor waterlopen van 2de categorie in beheer van de provincie:
Woon jij langs een provinciale waterloop en wil je er meer over weten? Je kan alle informatie vinden via volgende link: oost-vlaanderen.be/wonen-en-leven/waterlopen/wonen-langs-een-waterloop.html
Voor private waterlopen:
Langs en op vele percelen in onze gemeente liggen grachten die op privaat terrein gelegen zijn. Vaak vervullen deze nog een belangrijke rol in het watersysteem en zijn ze belangrijk om wateroverlast te vermijden. Bovendien zorgen deze grachten ervoor dat het hemelwater terug de bodem kan indringen en de grondwatertafel kunnen aanvullen.
Wie beheert private grachten?
Het onderhoud van grachten dient op regelmatige basis en minstens 1 keer per jaar te gebeuren door de eigenaar van de grond waarop deze gracht gelegen is. Bij perceelsgrachten tussen twee percelen dient het onderhoud te gebeuren door de beide aangelanden, bij grachten die over een perceel lopen is dit de eigenaar van het perceel.
Voorwaarden
Wat mag ik niet met mijn private gracht doen?
Het is verboden om:
- grachten zonder omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige handelingen (reliëfwijziging) te overwelven, in te buizen of te dempen (geheel of gedeeltelijk). De vergunning kan daarenboven alleen worden verleend om toegang te verlenen of te verbeteren tot een perceel of voor werken van algemeen belang. De overwelving of inbuizing mag geen schadelijk effect hebben en moeten de beginselen van het integraal waterbeleid gerespecteerd worden. Daartoe behoort ook de zorg voor waterafhankelijke natuur.
- de waterafvoer te blokkeren
- harde oeververdediging aan te brengen (L-elementen, beton, doorgroeitegels, U-bakken, ...)
- aanbrengen steilere taluds (>45°)
- constructies te plaatsen op minder dan 3m afstand van de gracht (in functie van het onderhoud)
- grondwerken uit te voeren op minder dan 1 meter afstand van de gracht (in functie van in stand houden taluds)
- oevers te beschadigen
Wie bovenstaande niet respecteert, gaat in overtreding met het burgerlijk wetboek, het Veldwetboek, het decreet en uitvoeringsbesluit integraal waterbeleid en begaat in bepaalde gevallen zelfs een bouwmisdrijf. Een herstel naar oorspronkelijke toestand kan dan bevolen worden.
Welke zaken kan ik wel uitvoeren aan een private gracht?
- Verleggen of verdiepen van grachten. Hiervoor hebt u wel een omgevingsvergunning nodig die verbonden is aan drie voorwaarden: de ingreep is in overeenstemming met de doelstellingen van het integraal waterbeleid, zorgt niet voor ongewenste verdroging of voor de versnelde afvoer van hemel- en drainagewateren en het bufferende volume en de infiltratiecapaciteit blijven minimaal behouden, al dan niet door compenserende maatregelen.
- Een gracht voorzien van natuurvriendelijke oeververdediging:
Ø Aanbrengen vooraf ingezaaide biodegradeerbaar doek voor een snelle begroeiing van de oever
Ø Aanbrengen van bijvoorbeeld houten palen en planken als basis waar het talud op rust onder maximale helling van 45° - Plaatsen van afsluitingen, hagen of beplantingen op voldoende afstand zodat onderhoud mogelijk blijft. (minstens 1 meter van kruin van de gracht en eventueel poortje aanbrengen)
- Hetonderhoud van de gracht en de goede waterafvoer verzekeren
Opgelet! Bij werken aan een perceelsgracht dient dit steeds met akkoord van de aanpalende eigenaar te gebeuren! Volgens de wet op de mede-eigendom draagt iedere mede-eigenaar namelijk bij in de nuttige uitgaven tot behoud en tot onderhoud van de gemeenschappelijke zaak, alsook in de kosten van beheer, belastingen en andere lasten betreffende de gemeenschappelijke zaak (burgerlijk wetboek).
Het onderhoud van een private gracht
Maaien van de oevers
Minimaal één maal per jaar dienen de oevers gemaaid te worden. Maai het niet te kort, idealiter 5 à 10 cm boven de grond.
Gebruik geen onkruidverdelgers
Deze zijn verboden in de zone van 1 meter gemeten vanaf de bovenste rand van de grachthelling (Decreet Integraal Waterbeleid). Het kapot sproeien van beplanting zorgt tevens ervoor dat de gracht schraal en minder stevig wordt en je daardoor nog meer onderhoud dient uit te voeren. Bij een goed begroeide oever zorgen de vele wortels ervoor dat de talud stevig blijft en er geen erosie optreed.
Slib verwijderen
Een gracht met slib kan minder water bergen en kan aanleiding geven tot verstoppingen en wateroverlast. Maak de gracht regelmatig slibvrij en deponeer de specie op de oever. Probeer hierbij de oevers niet te beschadigen.
Verwijderen riet en/of andere waterplanten
Raakt de gracht overwoekerd met oeverplanten dan kan dit de goede afwatering in het gedrang brengen, het is dan ook aangewezen deze dan ook uit te dunnen of in te korten.